Dawna medycyna
ebook: mobi (kindle), epub (ipad)

Dawna medycyna to opis sześciu dawnych cywilizacji i ich medycyny. Na początku znajdziemy rys historyczny danej społeczności - ustrój, gospodarkę, położenie nad rzekami i inne uwarunkowania politycznogeograficzne. Następnie dowiadujemy się na jakiej podstawie wiemy jak wyglądała ówczesna medycyna i często przytaczane są w tym miejscu cytaty ze starożytnych pism, czy z odpowiedników współczesnych recept. Thorwald przedstawia także jakie najczęściej spotykano choroby w danym regionie, z czego to wynikało, jak je leczono, jakie stosowano zioła i wiele więcej. Wśród tych wszystkich medycznych procedur, czy sposobów leczenia nie brakuje również wielu rytuałów magicznych i zaklęć, o których autor wspomina i dokładnie przedstawia. Te wszystkie elementy składają się na niezwykle fascynującą całość o historii medycyny, z bogatą bibliografią na końcu książki.

Podobnie jak poprzednie książki autora, które miałem okazję przeczytać, również Dawna medycyna jest napisana lekkim i przystępnym językiem, który sprawia, że zanim się obejrzałem, skończyłem już książkę. Thorwald posiadał niesamowity dar do opowiadania i przedstawiania medycznych kwestii w ciekawy i interesujący sposób. Dawna medycyna, choć jest najmniej "medyczna" niż inne książki autora, to czyta się ją bardzo dobrze. Mniej jest tutaj losów lekarzy i ich pacjentów, ponieważ często nie zostały po nich żadne zapiski, a więcej opisów medycyny i historii, ale i tak całość jest niezwykle interesująca i pełna ciekawostek. Okazuje się, że starożytni stosowali wiele leków i przeprowadzali zabiegi nie znając ich naukowego wyjaśnienia, które poznano często dopiero w XIX wieku, a więc po kilku tysiącach lat!

Dawna medycyna to bardzo dobrze i ciekawie napisana książka o historii medycyny. Dużo ciekawostek i interesujących faktów, które niejeden raz potrafią zaskoczyć jak wysoko rozwinięta była medycyna już kilka tysięcy lat temu. Polecam!

Ocena: 5/6 czytaj więcej

O mojej miłości do Thorwalda już wiecie – przypominam o tym przy każdej nadarzającej się okazji. Nie wiem, co się stało i nie umiem odnaleźć się w tej sytuacji, bo do tej pory Thorwald to był mój pewnik doskonałej lektury.

Pod względem treści Dawna medycyna jest absolutnie doskonała. Jeśli kogoś interesują takie tematy, to lektura obowiązkowa. Thorwald, jako historyk wyszedł z założenia, że o historii medycyny nie da się pisać bez znajomości kontekstu – świata, kultur, ważnych wydarzeń, miejsc, czy nawet klimatu. Opowiada nam o starożytnym Egipcie, gdzie wędrujemy po piramidach, sprawdzamy, co mają w środku mumie i odkrywamy hieroglify. W Asyrii i Babilonii odnajdujemy najwcześniejszą receptę świata, obserwujemy przejście magicznych rytuałów w prawdziwą medycynę i dowiemy się co nieco o prostytucji świątynnej. Indie to narodziny chirurgii plastycznej i joga, Chiny to oczywiście akupunktura i ziołolecznictwo, w Meksyku rządzi peyotl i kakao, a Peru w odbywały się trepanacje czaszki…

Oczywiście to jeden wielki skrót. Thorwald miał wielką łatwość w poruszaniu się w historii – łączył fakty, wyłuskiwał te informacje, które mu były potrzebne, budował połączenia i tworzył związki przyczynowo-skutkowe. A do tego umiał pisać w szalenie zajmujący sposób, jakby wydarzenia o których opowiada wydarzyły się przed chwilą, a nie kilka stuleci wcześniej. Trudna historia, odległa, być może mało zajmująca stawała się pod jego piórem najbardziej ciekawą rzeczą na świecie, a ludzie, o których pisał, stawali się bohaterami. Wiedza, jaką wyniesiemy z tej książki jest ogromna. Przede wszystkim z medycyny, ale również z historii. Dowiemy się naprawdę mnóstwa rzeczy – jak ludzie kiedyś żyli, jak mieszkali, jakie były zwyczaje, jak i co jedli, jak się myli. Poznamy najważniejsze historyczne wydarzenia, bitwy, spotkania, które zaważyły na losach świata. Ale poznamy również zwykłe ciekawostki – zastanawialiście się na przykład kiedyś czy przysięga Hipokratesa jest rzeczywiście jego albo dlaczego na lasce Eskulapa znajduje się wąż? Sięgniemy do początków cywilizacji i poznamy kolejne etapy jej rozwoju. Dodatkowo to wszystko Thorwald przeplata narracją dotyczącą odkryć, wykopalisk, odczytywania hieroglifów i innych starożytnych tabliczek, pism, napisów na przedmiotach. Rzuca nazwiskami odkrywców i badaczy, a czytelnik połyka te informacje natychmiastowo.

Temat poruszony przez Thorwalda jest bardzo ciekawy i trochę też przerażający (a jak wiadomo, to najlepsze połączenie). Ciekawy, bo przecież my dzisiaj trochę chcemy wrócić do naturalnych sposobów leczenia, odkrywamy wiele rzeczy na nowo, podczas gdy okazuje się, że kilka tysięcy lat przed naszą erą już ktoś tego używał i znał działanie. Fascynujące jest to, że ludzie jedynie metodą prób i błędów oraz obserwacji dochodzili do słusznych wniosków, co działa na jakie choroby. Nie wiedzieli dlaczego, ale wiedzieli, że działa. Fascynujące jest też to, że na przykład w Egipcie były już choroby, które w XX wieku powszechnie uważano za skutek cywilizacji(!).

A dlaczego przerażający zapytacie? Cóż… niektóre receptury ze starożytności naprawdę wbijają w fotel. Nie będę ich tutaj cytować, ale powiedzmy, że wszelakiego rodzaju odchody to był jeden z częściej zalecanych składników. Wiara, że wszelkie niedyspozycje to kara od bogów, realny wpływ demonów na życie, toporne operacje, nieznajomość działania ludzkiego ciała, najdziwniejsze pomysły na leczenie – to tylko niektóre z rzeczy, które rzucą Wam się w oczy i które spowoduję, że stanie w kolejce do lekarza nie będzie już taką najgorszą perspektywą). Thorwald wprowadza nas w świat, kiedy człowiek nie wiedział nic o zarazkach, a i higiena była trochę inaczej rozumiana niż dzisiaj. Mimo to ludzie i ich pomysły z tamtych czasów są w stanie jeszcze dzisiaj nas zaskoczyć.

Więc do tej warstwy nie mam absolutnie nic do zarzucenia. Nie wiem natomiast, co stało się z tłumaczeniem. I nawet nie wiem, czy mogę obarczać winą tłumaczenie – bo tłumacze są ci sami, co przy poprzednich książkach Thorwalda, więc zakładam, że wykonali swoją pracę bezbłędnie. Ale coś nie zagrało. nie było tej płynności, jaką zawsze charakteryzował się Thorwald. Może to on sam po prostu ją kiepsko napisał? Chociaż w to też mi ciężko uwierzyć, zwłaszcza, że raz po raz pojawiały się zdania z tak dziwnym szykiem, że musiałam je czytać czasami po kilka razy, zanim zrozumiałam, o co chodzi. Takich zdań było za dużo – o jednym czy dwóch pewnie bym zapomniała, ale natykałam się na nie wystarczająco często, żeby zepsuły mi przyjemność czytania. Całość zresztą też sprawiała wrażenie jakiejś takiej wymęczonej, szybkiej. Jakby to było pierwsze tłumaczenie na gorąco, bez następnych poprawek…Mam wrażenie, że czegoś zabrakło – a najbardziej chyba ducha Thorwalda, tej takiej radości z opowiadania historii i dzielenia się wiedzą

Podsumowując – nie muszę mówić, że dla miłośników Thorwalda to pozycja obowiązkowa w biblioteczce. I tak go kocham, i doceniam absolutnie wiedzę, jaką zdobyłam. Być może znaczenie miała moja naprawdę wysoko zawieszona poprzeczka. Ciekawi mnie bardzo odbiór osób, dla których ta książka była pierwszym Thorwaldem. Dajcie znać!

Ocena 3+/6
czytaj więcej