Farma lalek
ebook: mobi (kindle), epub (ipad)

Wysoki poziom z Podpalacza został zachowany. Postać komisarza Mortki z każdą kolejną stroną nabiera wyrazistości. Tak jak i w poprzedniej książce mamy tu mnóstwo ciekawych charakterów i motywów po obu stronach barykady. Z przyjemnością sięgnę po kolejny tom - Przejęcie.

„Farma lalek” to bardzo udany fabularny układ intrygi kryminalnej. Autor całość swojej opowieści układa wielowarstwowo i w sposób dalece realistyczny. Dotyczy to zarówno pracy policyjnej, której obraz zostaje w książce oddany wiernie i trafnie, jak i całej złożoności ewentualnych motywów zbrodni oraz społecznej reakcji na nią. I nawet w tym miejscu wracamy do tego, o czym pisałem na początku recenzji. Przestrzeń Krotowic to bowiem nie tylko fizyczny obszar ulic i miejsc, ale przede wszystkim to przestrzeń społecznych napięć i uprzedzeń, które wpływają w sposób decydujący na przebieg akcji powieściowej. Dużą wartością poprowadzonej zagadki kryminalnej jest jej duża doza społecznej wartości, która nie trąci ani hasłowością i powierzchownością (jak ma to miejsce u niektórych autorów, prawdopodobnie nie znających sedna problematyki współczesnej przestępczości zorganizowanej), ani też obcością poruszanych zagadnień. Handel ludźmi i całe zło, które pojawia się wraz z tym typem działań przestępczych, w omawianej powieści jest tematem obcym, dalekim, ale ma pełne i wiarygodne odniesienie do codzienności. Nie zawsze przecież zauważalnej, ale jednak obecnej i to blisko najmocniejszym pojęciom współczesnego Zła. Także tropy, które wraz z powieściowymi policjantami szukamy i poznajemy, poprowadzone są udanie i realnie. Czytelnik nie tylko, że obserwuje każdy krok śledztwa, ale dosłownie w nim uczestniczy, snując domysły, przypuszczenia. Niestety na tak udanie skonstruowanej intrydze fabularnej jest drobna rysa, psującą - przynajmniej mojej osobie - całą przyjemność lektury kryminalnej. Mam na myśli końcowe strony powieści. Mam nieodparte wrażenie jakby zostały one w stosunku do większej, wcześniejszej części książki napisane na kolanie, na szybko. Niestety powoduje to zbyt szybkie odgadnięcie przysłowiowej zagadki „kto zabił”. Co jeszcze bardziej irytujące, szybsze niż dociera to do samego głównego bohatera, zwłaszcza, że nic jednak nie zapowiada jego swoistej częściowej ułomności detektywistycznej. Jeśli nawet przejść nad tym do porządku dziennego, to zupełnie nie przekonuje scena na działce z dwiema policyjnymi postaciami - dobrą i złą. Na tle całej powieści wydaje się mało realna i nazbyt szkolna w swojej szacie psychologicznej i etycznej.


„Farma lalek” Wojciecha Chmielarza - moim zdaniem - śmiało staje na półce czytelniczej, którą określić można „klasyczną” powieścią kryminalną. To nieprzeciętna książka łącząca udaną intrygę o ciekawej strukturze zagadki kryminalnej z jej wartością społeczną i etyczną, nie pozostawiającą w obojętności żadnego odbiorcy. Zaryzykuję nawet stwierdzenie, że to książka obowiązkowa nie tylko dla polskiego czytelnika, ale także każdego obcojęzycznego miłośnika literatury kryminalnej. Wszak z prawdziwością stwierdzenia, że nie tylko Skandynawia ma swoje artystycznie udane oblicze kryminalne.

Przy okazji lektury pierwszej powieści Wojciecha Chmielarza zatytułowanej „Podpalacz”, wiedziałem, że mam do czynienia z autorem, który swoim debiutem udowadnia, że nie jest pisarzem tuzinkowym, a jego bohaterowie są tymi, o których się długo pamięta i czeka na ich kolejne przygody. Pierwsza powieść nie była może tak bardzo porywająca, ale widać było po niej, że autor wie co chce w literaturze osiągnąć i co chce przekazać swoim dobroczyńcom, czyli czytelnikom.
Chwaląc wtedy Wojciecha Chmielarza, wiedziałem co robię, a autor jakby mi się za to odwdzięczając, swoją kolejną powieścią pt. „Farma lalek” zapewnił kilka godzin doskonałej i intrygującej rozrywki.
Nowa powieść Pana Wojciecha Chmielarza podbiła moje serce od razu na samym początku. Spowodowane to było umiejscowieniem akcji w Karkonoszach, w miejscach, które dosyć niedawno odwiedzałem. Ta przepiekana i urokliwa część Dolnego Śląska znalazła wspaniałe odzwierciedlenie w fabule książki. Autor znakomicie wykorzystał jej potencjał, co bardzo pozytywnie wpłynęło na odbiór całej powieści. Krajobrazy i aura tajemniczości związana z tymi okolicami dodała tylko smaczku i wiele razy pobudzała moją wyobraźnię, ale też przywoływała wspomnienia związane z moimi wycieczkami, które odbywałem w tych miejscach.
Poza tymi wspaniałymi krajobrazami „Farma lalek” jest emocjonującym i wielowątkowym kryminałem z doskonałym obyczajowym tłem. Autor przedstawia w nim czytelnikowi nie tylko relacje pomiędzy mieszkańcami miasteczka a społecznością romską, zamieszkującą te tereny, lecz także w doskonały sposób pokazuje zależności, nie tylko służbowe, w miejscowym komisariacie Policji. W wiarygodny sposób przedstawia relacje pomiędzy funkcjonariuszami i ich rodzinami, aspekty konfliktu z ludnością romską oraz zasady funkcjonowania takiej społeczności.
Przyznać muszę, że pochłonąłem ten kryminał niczym świeżutką bułeczkę i cieszyłem się, bo autor wiele razy mnie zadziwił swoimi pomysłami. Akcja nie zwalniała ani na chwilę i powodowała ciekawość, która nakazywała jak najszybsze dotarcie do zakończenia, które w pewien sposób mnie wzruszyło a także zaskoczyło.
Chociaż w powieści tej można odnaleźć błędy dotyczące formalności służbowych policjantów, wykonywanych na miejscach zdarzenia i w samym komisariacie, myślę, że mogę to jeszcze wybaczyć autorowi. Fakt, że to dopiero druga ksiązka Pana Chmielarza, zmusza mnie do tego, abym darował takie niedociągnięcia i ocenił tę książkę jako bardzo dobrą. Jednak przy następnej, na którą oczywiście będę czekał, nie będę już taki wyrozumiały.
Ocena: 5/6