M*A*S*H. Ponadczasowa satyra wojenna, na podstawie której powstał kultowy serial
ebook: mobi (kindle), epub (ipad)

Kiedy tylko usłyszałam o polskim przekładzie tej książki od razu przed oczami stanął mi serial oglądany w polskiej telewizji za dzieciaka. I choć nie pamiętam szczegółów, to ogólny zarys fabuły i charakterystyczne postacie wróciły z odmętów pamięci. Postanowiłam sięgnąć po książkę, pierwowzór, żeby przypomnieć sobie tę historię i porównać z tym, co udało mi się zapamiętać.

Do jednostki MASH-a 4077 trafia dwóch nowych lekarzy - "Sokole Oko" Pierce i Duce Forrest. Świetni specjaliści od razu znajdują swoje miejsce i na własnych zasadach postanawiają przetrwać czas przydzielony im w Korei przez amerykańską armię. Wraz z innymi członkami jednostki robią wszystko, żeby nie tylko stresujące, trudne momenty przy stole operacyjnym, które potrafiły trwać przez kilka dni, ale także śmiertelność pacjentów; dało się przetrwać i wrócić do rodziny i zwykłego życia.

Richard Hooker napisał tę powieść ponad 50 lat temu, jej pierwsze wydanie miało miejsce w 1968 roku. Sam brał udział w wojnie koreańskiej jako chirurg i swoje doświadczenia zawarł w popełnionej książce. Chyba właśnie dlatego jest ona tak bardzo prawdziwa i przejmująca. Z kart powieści wypływa bardzo osobiste przesłanie młodych amerykanów, lekarzy, którzy zostali wysłani do Korei w czasie wojny w latach 1950-1953 i tak musieli poradzić sobie w warunkach ekstremalnych - gdzie zarówno stres jak i brak wyspecjalizowanych środków, a także wielogodzinna praca, aby nie pozwolić umrzeć żołnierzom, wywoływała bardzo silne psychiczne obciążenie.

Książka opowiada o grupie lekarzy i pielęgniarek z jednego punktu sanitarnego usytuowanego na tyłach walczącej armii. Charakterystyczne postacie - Sokole Oko, Traper, Duke, czyli mieszkańcy namiotu zwanego "Bagnem" wyróżniali się zarówno na polu chirurgii jak i szalonych pomysłów w czasie wolnym. Ich przedsięcia czasami wywoływały zarówno szalone łzy jak i niedowierzanie podczas lektury, ale to właśnie był sposób na odreagowanie stresu jak i zachowanie równowagi psychicznej.

Próby porównywania tego tytułu do serialu trochę mijają się z celem. Choć ogólne przesłanie zawarte w obu środkach przekazu jest takie samo, to serial pokazuje bardziej komediową stronę wydarzeń. Tutaj szalone pomysły bohaterów mają raczej słodko-gorzki posmak. Nawet w tych najbardziej nietypowych sytuacjach cały czas czuć trudny czas i niemoc bohaterów.

Książka jest przedstawiona z punktu widzenia lekarzy na tyłach pól walki, podczas lektury raczej nie doświadczy się innych bohaterów niż Amerykanie. Pojedyncze postacie, jak młody Koreańczyk, pojawiają się tylko na chwilę i tylko w kontekście pomysłów głównych bohaterów.

M*A*S*H to lektura pokazująca zderzenie zwykłego człowieka z trudami wojny i śmierci. Ciągły stres i niepewność jutrzejszego dnia, wyjazd do nieznanego kraju, którego sprawy zwykłych amerykańskich obywateli niezbyt interesowały. Każdy rozdział odsłania przed czytelnikiem fragment beznadziei i trudów, które miały miejsce w szpitalach polowych. Wszystko opowiedziane lekkim językiem i z pewną dozą czarnego humoru pozwala uświadomić sobie realia tamtych czasów i tamtego miejsca. Myślę, że warto po nią sięgnąć i odkryć własne wrażenia z lektury.

- No cóż - powiedział w końcu Sokole Oko - kiedy funkcjonujesz w takich okolicznościach długo, parę osób w końcu pokochasz albo parę osób znienawidzisz. Nam się poszczęściło. Tak mi się zdaje. Wiem natomiast, że takie coś zdarza się raz w życiu. Poza rodzinami z nikim już nie stworzymy takich więzi, jak stworzyliśmy w tym cholernym namiocie przez ostatni rok, i jeszcze z Paskudnym, Rudym i kilkoma innymi. Cieszę się, że tak się stało, ale jeszcze bardziej się cieszę, że się skończyło.
Ocena: 6/6 czytaj więcej