Kamień w wodę
ebook: mobi (kindle), epub (ipad)

Zofia Mąkosa z niespotykanym literackim wdziękiem przeniosła mnie do magicznej rzeczywistości i dostarczyła emocji, jakich próżno szukać we współczesnych powieściach. Lektura Makowej spódnicy jest prawdziwą duchową ucztą!

Koniec pierwszej połowy XVII wieku. W Karge dni płyną zgodnie z rytmem natury, co jakiś czas tylko mąconym wieściami o toczących się niedaleko walkach. Gdy bez śladu znika Dorotka, dorosła córka miejscowej zielarki Wigi, nikt nie zawraca sobie tym głowy. Dziewczyna sama się o to prosiła – nie dość, że wyróżniała się odważnym ubiorem, to jeszcze w sobótkową noc zgrzeszyła z nieznajomym. Tymczasem na wiejskiej drodze trzech jeźdźców znajduje porzuconego chłopczyka. Jak jego pojawienie się w Karge wpłynie na los mieszkańców? I czy Dorotka w końcu się odnajdzie?

O ogromnym talencie do słowa i historycznej rzetelności Zofii Mąkosy miałam okazję przekonać się podczas lektury książek z serii Wendyjska winnica. Już wtedy dostrzegłam, że snucie opowieści o ludziach prawdziwie dotykających życia i śmierci sprawia pisarce niebywałą przyjemność, co owocuje powieściami dopracowanymi, z niebanalną fabułą, a co najistotniejsze – pisanymi nienaganną polszczyzną. Makowa spódnica. Kamień w wodę nie tylko to wszystko potwierdza, lecz także udowadnia, że Mąkosa potrafi opowiadać na przeróżne sposoby, i bez względu na to, jaki styl wybierze, wychodzi jej to fenomenalnie.

Najnowsza w dorobku powieść polskiej pisarki bardzo się różni od poprzedniej serii. Wymuszają to, rzecz jasna, odległe ramy czasowe, bo sięgające aż potopu szwedzkiego i panowania króla Jana Kazimierza. Mąkosa niezwykle starannie odtworzyła realia historyczne i społeczne, wplatając do powieści bardzo wiarygodne postaci, niektóre nawet, jak zielarka Wiga, obdarzone nadprzyrodzonymi mocami. Czy uwierzycie, że podczas lektury Makowej spódnicy miałam momentami wrażenie, jakbym czytała Sienkiewicza albo – zwłaszcza przy opisach przyrody – moją ukochaną Orzeszkową? To dowodzi niespotykanej umiejętności Mąkosy do wczuwania się w świat, o którym opowiada – całą sobą i bez żadnej taryfy ulgowej, co zapewne wiąże się ze żmudną i wymagającą ciągłego doskonalenia się pracą.

Język, którym pisze Mąkosa, jest bardzo plastyczny, wypełniony silnymi emocjami, choć jednocześnie – tam gdzie tego wymaga fabuła – potrafi być chłodny i bardzo zasadniczy. W Makowej spódnicy nie znajdziecie literackiej ornamentyki, a i tak wypowiadane przez bohaterów słowa mocno działają na wyobraźnię. Zresztą tak samo silne wrażenie robią stworzone przez Mąkosę postaci – zaczynając od majętnych szlachciców, na garbatej zielarce kończąc. Każdej z nich pisarka poświęca tyle samo uwagi i każdą obdarza tą samą pisarską czułością.

Makowa spódnica. Kamień w wodę to porywająca opowieść o walce o swoje miejsce w hermetycznej społeczności, poszukiwaniu korzeni, stygmatyzacji i zmaganiach z zabobonami. Dotykająca miłości ponad podziałami i życia w zgodzie z naturą. Przepełniona kobiecą odwagą i marzeniem, by szarej rzeczywistości nadać intensywnego makowego odcienia.

Przepiękna i wyróżniająca się powieść. Jestem pod ogromnym wrażeniem!

Ocena: 6+/6 czytaj więcej

Są autorzy, po których książki sięgam w ciemno i są wydawnictwa, które wydają jakoś szczególnie wyselekcjonowane książki i wiem, że nigdy nie trafię na szmirę. Tak właśnie jest w przypadku Zofii Mąkosy i książek wydawanych w Książnicy. Już kiedyś Wam pisałam, że Książnica wydaje nie tylko książki, które mogą poszczycić się piękną okładką, ale przede wszystkim książki mądre, piękne i napisane cudownym językiem. A już na książki Pani Zofii Mąkosy czekam jak dziecko na bożonarodzeniowy prezent. Poprzedni cykl Wendyjska Winnica mnie urzekł, a jak było w przypadku nowego cyklu autorki?

Przenieśmy się do roku 1647, gdzie w Karge rządzi Baltazar von Lest. Karge to niewielka wieś leżąca na pograniczu Królestwa Polskiego i Brandenburgii. To właśnie tutaj właściciel ziemski, a zarazem kuzyn właściciela, Unrug marzy o wybudowaniu miasta. To też w Karge mieszka Wiga - zielarka i miejscowa znachorka, której los niestety nie oszczędza. Wiga szuka swojej ukochanej córki, Doroty, która przepadłą jak kamień w wodę i o której nikt nic nie wie. Dorota przepadła jak kamień w wodę pozostawiając malutką Rozalkę, której wychowaniem musi zająć się babka. Cała wieś plotkuje, że Dorota zniknęła by pojawić się z kolejnym nieślubnym dzieckiem, ale wiadomo, wieś wie lepiej. Czy Dorota się odnajdzie? i czy Wiga będzie umiała pokochać wnuczkę? no i czy powstanie wymarzone Unruhstadt? tego wszystkiego dowiecie się sięgając po Makową spódnicę Zofii Mąkosy.

Chyba żaden ze współczesnych autorów nie umie tak jak Pani Zofii snuć opowieści, w której wszystko się zazębia, a bohaterowie są na właściwym miejscu. Tu akcja snuje się powoli, a wręcz leniwie, ale to wszystko skład się na powieść, która na długo zapadnie w pamięci czytelnikowi. To rozbudowana i wielowarstwowa powieść, w której zakochałam się od pierwszego zdania. Ogromnym walorem książki jest tło historyczne i obyczajowe, na którym opiera się akcja powieści. Widać ogrom pracy włożony przez autorkę w Makową spódnicę . Wszystko jest realne i mamy wrażenie, że przenosimy się do tamtych czasów. Czasów kurnych chat, biedy, głodu, zaraz i wojen. Razem z bohaterami uprawiamy pola, wyrabiamy chleb i boimy się tego co nieznane, cierpimy głód i modlimy się o zdrowie.

Tu język współczesny miesza się z dawnymi pojęciami.
To piękna i magiczna opowieść o ludziach chociaż niewykształconych to mądrych mądrością doświadczenia. To opowieść o Widze, która pomaga wszystkim nawet tym, którzy tego nie doceniają. To opowieść o Marcie, wiejskiej kucharce, która chociaż nie potrafi ani czytać ani pisać to jej mądrość przebija z każdej strony. To opowieść o Rozalce, która przesiąknięta jest mądrością babki, radzi sobie od najmłodszych lat i marzy o makowej spódnicy. I wreszcie to opowieść o Dorotce, której nie ma, ale której obecność odczuwamy w każdym rozdziale. To opowieść o kobietach, którym przyszło żyć w cieniu mężczyzn, bez prawa do marzeń i własnego głosu.

Ja jestem zachwycona i oczarowana. W zapowiedziach wydawniczych nie znalazłam nazwiska autorki i bardzo żałuję, bo są autorzy, których książki mogę czytać nieustannie. Po Makową spódnice pewnie jeszcze sięgnę, ale wiem, że przy najbliższej wizycie w księgarni kupie wersję papierową, bo to jedna z tych książek, które muszę mieć w papierze, a nie tylko w wersji elektronicznej.
Jeśli jeszcze nie znacie twórczości Pani Zofii Mąkosy to musicie nadrobić to koniecznie.

Ocena: 5+/6 czytaj więcej

Dziś napiszę trochę o spokoju, bo jest on potrzebny do wszystkiego – również do czytania. Trzeba mieć przestrzeń zarówno wokół siebie, jak i w głowie. Czytelnik doświadcza go wtedy, gdy ma pewność, że przed nim lektura dobrej książki. Nie ma obawy, że się zawiedzie, że czeka na darmo, że rzuci powieścią w kąt. Tak dzieje się wówczas, gdy mamy zaufanie do autora lub autorki. Wtedy możemy ze spokojem oczekiwać premiery, a potem zaszyć się w kącie, czytać i zachwycać się.

Zastanów się, ilu jest pisarzy albo ile pisarek, którzy taki spokój zapewniają. Ja w natłoku nazwisk stuprocentową pewność mam tylko wobec kilkorga. Z pewnością w tym zacnym gronie jest Zofia Mąkosa. I choć nie ma na swoim koncie wielu powieści, to już sprawiła, że na jej książki czeka się co najmniej jak na ulubione danie w restauracji – przebierając nogami i z ogromnym apetytem. Proza autorki jest potwierdzeniem tego, że ilość to naprawdę sprawa co najmniej drugorzędna – na pierwszy plan wysuwa się jakość i ogromna wiedza.

Nie da się ukryć, że autorka rozpoczęła ten rok z przytupem. „Kamień w wodę”, pierwsza część serii „Makowa spódnica”, wywołał w wielu czytelnikach zachwyt. Byłam o to spokojna. To kolejny pokaz wiedzy, mądrości i umiejętności tworzenia przejmujących historii w wykonaniu jednej z lepszych polskich pisarek. Co dla mnie jest szczególnie ujmujące w tej książce? Plastyka, którą operuje Mąkosa. Czytając o Widze i reszcie bohaterów, widziałam ich twarze – mimikę, grymasy, kaprysy . Czułam strach Wigi, gdy wokół jej domu krążył kłusownik, uśmiechałam się, obserwując rodzącą się miłość, rozbudzałam w sobie instynkt detektywa, chcąc rozwiązać wszystkie tajemnice.

Trzeba przyznać, że książki Zofii Mąkosy spokojnie mogłyby zostać zekranizowane i jestem pewna, że byłyby to hity. Jednak ja miałabym ogromny problem, żeby je obejrzeć. Pewnie mi się za to oberwie, ale właśnie tak czuję. Dlaczego? Bowiem autorka stworzyła w mojej głowie obrazy, które mogłyby zostać totalnie zaburzone przez wizję reżysera, co przecież ogólnie byłoby całkiem normalne, jednak dla mnie – nieakceptowalne. Bo ja ukochałam taką Wigę, jaką sobie wyobraziłam. Bo krążyłam po takiej wsi, jaką chciałabym odwiedzić. Bo makowa spódnica wyglądała tak, a nie inaczej. Bo wszystko w tej książce jest już tak bardzo moje, że nie chcę, aby ktoś to zmieniał. To znaczy znam rozwiązanie: musiałabym brać udział w produkcji, a to pewnie mało prawdopodobne.

Kamień w wodę to wspaniały, choć momentami niezwykle przykry obraz tego, jak bardzo ludzie potrafią być dla siebie źli. Jak niezwykle potrzebny dar może stać się przekleństwem i jak bardzo nie potrafimy akceptować odmienności. To opowieść o tym, jak łatwo poddajemy się innym, często tracąc umiejętność oceny sytuacji. O zabobonach, męczących nas upiorach i… tęsknocie, bo i jej jest tutaj całkiem sporo.

Dobrze. Zatem jaka jest ta powieść? Perfekcyjna w każdym calu. To książka, którą każdy powinien przeczytać. Nie dlatego, że niesie jakieś wielkie przesłanie. Ona po prostu jest potwierdzeniem tego, że polska literatura ma się bardzo dobrze.

Ocena: 6/6 czytaj więcej