Niewidzialne kobiety. Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn
ebook: mobi (kindle), epub (ipad)

Pełny tytuł książki to: Niewidzialne kobiety. Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn. Ale jak to? Czy dziś nie mamy przypadkiem równouprawnienia? Jeśli rzucimy okiem w przeszłość, możemy zauważyć, że symbol sukcesu kapitalizmu i jednocześnie symbol dobrobytu to amerykańskie suburbia. Miasteczka – sypialnie na obrzeżach miast. Są tam dość spore bungalowy, ogrody z przystrzyżonymi trawnikami, czasem baseny przydomowe i oczywiście garaże. I mało komu przyjdzie do głowy, że zostało to skrojone pod potrzeby mężczyzn.

Pan domu z rana wsiadał w samochód i udawał się do pracy, wracał zaś późnym popołudniem i się relaksował w sprzątniętych i czystych pieleszach domowych, o które dbała niepracująca zawodowo żona. Ona zaś zdana była na męża w kwestii zakupów, stąd moda na duże centra handlowe, do których udawali się zwykle w soboty. Jeśli byli bogatsi, to jeździła własnym autem. Z biegiem lat sytuacja materialna klasy pracującej się zmieniała. Coraz częściej żona musiała pracować. Nie tylko dlatego, ze chciała. Także dlatego, że relatywnie amerykański sen stawał się coraz droższy.

Jednak nadal ten schemat życiowy jest powielany. Autorka analizuje to w oparciu o dane wielu krajów zachodu. Nie sposób zapomnieć o tym, że w relatywnie uboższych krajach dochodzi do tego niedowład komunikacji publicznej. Nie wszystkie kobiety jeżdżą samochodami. Podobna sytuacja – to dygresja – jest i w Polsce. Deweloperzy budują kolonie minidomków z dala od centrów miast. Są one karykaturą amerykańskich przedmieść sprzed 50 lat. Ale dalej mają te same wady. Nie bez przyczyny ironicznie mówi się o nich, że to jest chów klatkowy ludzi.

Streściłem tylko krótki fragment książki. Nie chciałbym czytelnikowi psuć przyjemności samodzielnego analizowania rozmaitych danych, którymi autorka udowadnia swą tytułową tezę. Niestety niewidzialne kobiety to nie jest poetycka przenośnia. Kobiety często pozostają niewidzialne dla władz centralnych i lokalnych, dla inżynierów i architektów, a dyskryminacja zaczyna się już na etapie planowania toalet. Tak. To nie jest żart.

Ocena: 5/6 czytaj więcej

Czasami chodzi za mną książka, o której z góry wiem, że jej lektura nie będzie łatwa i przyjemna. Tego typu literatura mówi o tym, co jest niewygodne, a czasami kontrowersyjne. Wiele osób na zagadnienia w niej poruszane przymyka oczy i filtruje przez sito o nazwie „nie chcę wiedzieć, to mnie nie dotyczy”. Przykładem jest książka Gwałt polski Mai Staśko i Patrycji Wieczorkiewicz. W te ramy wpisuje się również Białe płatki, złoty środek. Historie rodzinne Pawła Piotra Reszki.

Tym razem zmierzyłam się z Niewidzialnymi kobietami Caroline Criado Perez. Nie spodziewałam się, że aż tak mnie poruszy.

O czym jest ta literatura faktu? O danych, których nie ma. Badaniach, które nie istnieją. Również o liczbach, które nie są analizowane i przez to niebrane pod uwagę w różnych dziedzinach życia społecznego. To książka o braku kobiet.

Wydawałoby się, że będąc kobietami o wielu aspektach dyskryminacji i seksistowskiego charakteru świata i otoczenia, w którym żyjemy, wiemy. Przykładowo, znana jest nam nierówność w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn. Nieobce dostosowanie, a raczej jego brak, infrastruktury do kobiecych potrzeb. Która z nas nie stała w długich kolejkach do damskiej toalety, kiedy w tym samym czasie „męski ogonek” szybko się skracał lub w ogóle go nie było? Ale te wszystkie przykłady – jest ich mnóstwo – które przytacza Caroline Criado Perez po-ra-ża-ją! Naprawdę z wielu nie zdawałam sobie sprawy.

Można się zastanawiać, co daje poznanie Niewidzialnych kobiet. Wiedzę, a wiedza to siła. To świadomość, że coś jest nie tak, że coś można i trzeba naprawiać, o coś zabiegać.

Kilka słów podsumowania

Książka urodzonej w Brazylii dziennikarki i feministki jest bardzo dobrym źródłem informacji i faktów. To nie tylko słowa na papierze. To również świadectwo dążenia do naprawy, do zrównywania praw kobiet i mężczyzn, do walki o zaistnienie kobiet w obszarach zdominowanych przez mężczyzn.

Jeśli jesteś kobietą i potrzebujesz pobudzenia, to lektura tej książki wielokrotnie zadziała lepiej niż mocna kawa. Wzrost ciśnienia gwarantowany.

Polecam uwadze, ponieważ uważam, że jest to ważna książka. Sprawia, że nasza świadomość rośnie. A z orężem argumentów w zanadrzu łatwiej prowadzić dyskusje.

Ocena: 5/6 czytaj więcej

CZŁOWIEK = MĘŻCZYZNA

To zaskakujące, że nadal, mimo upływu lat to mężczyzna jest pierwszym desygnatem słowa człowiek, że to wciąż on jest domyślnym użytkownikiem samochodów, transportu, pacjentem przyjmującym leki, policjantem czy też żołnierzem. I to zaskakujące, a może nawet przerażające, że danych na temat kobiet po prostu nie ma. Nie ma, bo się ich nie zbiera, nie analizuje w podziale na płcie, a często wręcz pomija w badaniach. Dlaczego? Bo domyślnym człowiekiem jest mężczyzna. Zapominając o tym, że kobieta to wcale nie pomniejszona wersja mężczyzny, ale zupełnie różna istota nie tylko biorąc pod uwagę fizjonomię. Na ten ważny fakt zwraca uwagę autorka w swojej książce – analizując całą masę przykładów z niemal całej kuli ziemskiej pokazuje, jak mocno kobiety i ich potrzeby pozostają niewidzialne, jak mocno zapominane. Często nie ze względu na złą wolę tych postawionych wyżej, ale ze względu na brak danych i zwykłą niewiedzę.

Zacznę może od tego, że Niewidzialne kobiety to nie do końca łatwa, lekka i przyjemna książka do przeczytania w jeden jesienny wieczór. To coś więcej niż zwykła fabularna lektura, która zaprasza nas do innego świata. To analiza seksizmu świata na ogromną skalę, poparta tysiącem przykładów z bibliografią na niemal 50 stron. Autorka nie rzuca słów na wiatr, nie pisze o tym, co sama sądzi, ani, nie daj Boże, co jej się wydaje. Nie, Caroline Criado Perez podpiera niemal każde swoje słowo przypisem, by nie być gołosłowną.

Świat pracy potrzebuje radykalnego przewartościowania – przepisów, narzędzi, kultury – a to przewartościowanie musi być oparte na danych na temat życia kobiet oraz specyfiki ich ciał. Musimy przyznać wreszcie, że ze praca wykonywana przez kobiety to nie jakiś ekstradodatek, bonus, bez którego możemy się obyć. Praca kobiet, ta wynagradzana i ta nie wynagradzana to filar naszego społeczeństwa i gospodarki. Pora zacząć ją cenić.

Niewidzialne kobiety to ogromny i bogaty zbiór przykładów tego, w jak bardzo seksistowskiej rzeczywistości żyjemy, które zostały posortowane na różne dziedziny życia, jak na przykład język, system edukacji, infrastruktura, usługi publiczne, ochrona zdrowia. Chwilami ilość przykładów potrafi przytłoczyć i wręcz przerazić. Jednak ma to swój cel – uświadomić tych nieświadomych, doedukować, pokazać skalę problemu braku kobiet w statystykach. Ja polecam, i to nawet bardzo.

Ocena: 5/6 czytaj więcej